Toekomstbestendig bouwen

De gemeente Beverwijk ziet een kans voor toekomstbestendig bouwen bij het project Binnenduin. De huizen die hier gebouwd gaan worden, zijn niet alleen milieuvriendelijk, toekomstige kaveleigenaren kunnen vooraf alvast maatregelen nemen, die zij anders in de nabije toekomst alsnog moeten treffen.

In 2050 wil de overheid dat er geen fossiele brandstoffen meer gebruikt worden voor wonen en leven in Nederland, maar ook in heel Europa. Fossiele brandstoffen hebben ons veel gebracht, maar raken op en hebben een slechte invloed op het milieu. De crisis rond de gaswinning in Groningen maakt duidelijk dat we snel aardgasvrij moeten gaan bouwen en wonen, te beginnen met nieuwbouw

Niet zo heel lang geleden, een jaar of vijftig, hebben we in Nederland kolen vervangen door aardgas om onze huizen te verwarmen. Vandaag de dag staan we wederom aan het begin van een zogenaamde energietransitie. Het gebruik van fossiele brandstoffen zal namelijk halverwege deze eeuw nog maar zeer beperkt zijn vanwege het veranderende klimaat, de bodemdaling in Groningen en het opraken van onze fossiele energiebronnen. Het zijn allemaal factoren die deze transitie niet alleen gewenst, maar ook onvermijdelijk maken. In nieuwbouw projecten wordt vanaf 1 juli 2018 al all-electric en zonder gasaansluiting gebouwd. Maatregelen die uiteindelijk door iedere inwoner van Nederland getroffen moeten worden.

Meer lezen over aardgasvrij wonen? Ga dan naar de projectpagina op de website van Omgevingsdienst IJmond.

Duurzaam bouwen is een breed begrip. Bij duurzaam bouwen kijkt u naar de effecten die het heeft op het milieu. Dat doet u al bij het ontwerp maar ook tijdens bouw. Bij duurzaam bouwen gaat het ook over het (energie)gebruik van het gebouw. Denk daarbij aan CO2 uitstoot door energieverbruik voor verwarming en koeling van uw huis. Wanneer u nieuw gaat bouwen, kijkt u naar de milieueffecten op de lange termijn. Wat kunt u allemaal doen om uw woning duurzaam te bouwen?

Warmtepomp

De Nederlandse overheid heeft de doelstelling om in 2050 aardgasvrij en CO2-neutraal te zijn in de gebouwde omgeving. Omdat het met de huidige technieken goed mogelijk is om een nieuwbouwwoning aardgasvrij op te leveren, is sinds 1 juli 2018 een aardgasaansluiting niet meer toegestaan. Dit houdt in dat u voor uw nieuwe woning een alternatieve bron dient te kiezen. Op dit moment is de meest gebruikte bron de warmtepomp. Dit kan zowel met de lucht als bron (een lucht-water warmtepomp) of de bodem als bron (een bodem-water warmtepomp).

Isolatie

Drievoudig (triple) glas

Bij het bouwen van een nieuwe woning is het op enkele onderdelen slim om verder te gaan dan de bouwvoorschriften vanuit het bouwbesluit. Per 1 januari 2018 gelden er normen voor de milieuprestatie bij de bouw van nieuwe woningen van 100m2 of groter. Een voorbeeld hiervan is het toepassen van drievoudig glas.

Het is (nog) niet wettelijk verplicht om drievoudig geïsoleerd glas te laten installeren, maar dit is een stap die u in de toekomst niet meer gemakkelijk zet. Het nu al toepassen van drievoudig glas zal in de toekomst, bij bijvoorbeeld een eventuele verkoop van de woning, waarde verhogend werken. Let wel op! Drievoudig (triple) glas is zwaarder dan een HR++ glas en vraagt sterkere scharnieren en een bredere sponning. Daarnaast isoleert drievoudig glas een stuk beter en het geluid van buiten wordt een stuk beter tegengehouden. Dit is dus een maatregel die vanaf de eerste dag dat u in de woning woont, zijn meerwaarde  bewijst

Langer zelfstandig wonen

Bij het realiseren van een nieuwbouw woning kan het verstandig zijn om nu al rekening te houden met uw oude dag. De overheid vraagt ouderen om steeds langer zelfstandig te blijven wonen. Uw  woning moet daar dan uiteraard wel voor geschikt zijn. Door kleine maatregelen te treffen kan bijvoorbeeld een studeerkamer op de begane grond worden omgebouwd tot slaapkamer met voorzieningen voor uw oude dag. Het is dan verstandig/handig om hier bij het ontwerpen van de woning al rekening mee te houden.

Circulair bouwen gaat een stap verder dan wat we “duurzaam bouwen” noemen. Hierbij worden hernieuwbare grondstoffen gebruikt en afvalstoffen vermeden.  Dit betekent gebruiken, hergebruiken van materialen, gebouwen, gebieden en infrastructuur zonder natuurlijk bronnen onnodig uit te putten, de leefomgeving te vervuilen en ecosystemen aan te tasten.

Wilt u circulair bouwen? Dan volgt hieronder een stappenplan.

Stap 1

Gebruik zo min mogelijk materiaal. Door een compact ontwerp na te streven, bespaart u materiaal en energie ). Dit kunt u bijvoorbeeld realiseren door relatief minder geveloppervlak ten opzichte van vloeroppervlak te bouwen. Denk daarbij ook aan de levensduur van de materialen; biedt het materiaal/gebouw in de toekomst ook nog de gewenste kwaliteit?

Stap 2

Kies materiaal met lage milieubelasting. Kijk hierbij naar de emissies en uitputting van grondstoffen die een materiaal of bouwproduct gedurende zijn levenscyclus veroorzaakt.

• Gebruik reeds gebruikte bouwmaterialen die nog geschikt zijn voor hergebruik. Er zijn plaatsen waar op grote schaal tweedehands bouwmaterialen worden aangeboden;
• Gebruik hernieuwbare materialen zoals hout en bamboe. Zo wordt er tegenwoordig gebouwd met Cross-Laminated Timber (CLT), gelamineerd hout;
• Gebruik materialen met een zo laag mogelijke milieubelasting. Hierbij worden bijvoorbeeld materialen meegenomen die deels gerecycled zijn (heipalen met betongranulaat). Kijk hiervoor bijvoorbeeld naar het LCA-profiel (Life Cycle Analyse) van het gekozen materiaal. Een keramische dakpan gaat bijvoorbeeld 100 jaar mee, terwijl een betonnen dakpan circa 50 jaar mee gaat;
• Kijk naar de certificering van de gebruikte materialen. Hiermee kan de verantwoording van de herkomst aangetoond worden. Een certificaat voor duurzaam gekapt hout is bijvoorbeeld FSC. Bij gebruik van FSC hout draagt u direct bij aan de bescherming van wereldwijde bossen.

Stap 3

• Denk na over het hergebruik van de toe te passen materialen.  Hoe korter de levensduur van een woning of gebouw, hoe belangrijker dit punt is. Er moet gekeken worden hoe lang een gebouw dienst zal doen, voor een woning is dat al snel minimaal 50 jaar. Wordt een gebouw voor een periode van 10 jaar gebouwd, bijvoorbeeld als het tijdelijk is, dan zal hergebruik nog meer moeten worden meegewogen.
• Denk goed na over hoe de materialen zonder schade gedemonteerd kunnen worden.

Vanaf 1 juli 2018 is het verplicht een nieuwbouw woning aardgasvrij te bouwen. Dat is vastgelegd in de Wet Voorgang Energietransitie (Wet Vet).

EPC-norm en BENG-norm

Bij het bouwen van een nieuwbouwwoning krijgt u te maken met de bouwvoorschriften vanuit het bouwbesluit. Vanaf 1 januari 2018 gelden er nieuwe normen. Op dit moment hanteert de Rijksoverheid de zogenaamde EPC-norm voor nieuwbouwwoningen. Elke nieuwbouwwoning moet voldoen aan een Energie Prestatie Coëfficiënt van 0,4 of lager. Let wel op, want vanaf 1 januari 2021 wordt de EPC-norm vervangen door de zogenaamde BENG-norm. BENG staat voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen. Bij het laten bouwen van uw nieuwe woning is het slim om nu al in te spelen op deze veranderende regelgeving. Wanneer je op dit moment een woning laat bouwen conform de huidige norm van het bouwbesluit (EPC), de woning over een aantal jaar alweer technisch achterhaald is. Dat zou toch eeuwig zonde zijn!

Op de website van Duurzaam Bouwloket vindt u op de themapagina ‘nieuwbouw’  meer uitleg over termen en definities zoals EPC, BENG, NOM (Nul op de Meter) en energie neutrale woning. Daarnaast kunt u op die website een stappenplan downloaden en vindt u een lijst met veel gestelde vragen en antwoorden.

Energiezuinig bouwen is goed voor het milieu (weinig tot geen CO2-uitstoot) en zorgt voor een zeer lage maandelijkse energierekening. De duurzaamheidsacties voor een energiezuinige woning zijn onder te verdelen in vijf stappen:

1. Duurzaam ontwerpen
2. Duurzaam casco
3. Duurzame warmte-koude voorziening & ventilatie
4. Duurzame energieopwekking
5. Efficiënte apparatuur & verlichting

De eerste twee stappen vormen de basis van een duurzame, energiezuinige woning. Het bewust en ontwerpen op de zon zorgt voor voldoende lichtinval in de woning en dat het niet te heet wordt in de zomer. Daarnaast zorgt een goede geïsoleerde schil (casco) van de woning voor een minimale energievraag: hoe beter de isolatie, hoe minder energie er verloren gaat en hoe kleiner de te installeren warmtepomp kan zijn. De warmtepomp is een oplossing voor de derde stap: het op een duurzame gasvrije warmte- en koude voorziening. Hoe meer energie in de eerste drie stappen bespaard wordt, hoe minder energie opgewekt hoeft te worden in de vierde stap. Deze stap gaat over energie opwekken zonder CO2-uitstoot, bijvoorbeeld met zonnepanelen. Als laatste is het verstandig om in huis energiezuinige apparatuur en verlichting te gebruiken.

Sinds 1 juli 2018 is het in Nederland niet meer toegestaan om een nieuwbouwwoning aan te sluiten op het aardgasnet. De warmtepomp is een goed alternatief om uw woning te verwarmen en koelen. Bijkomend voordeel is dat een warmtepomp het mogelijk maakt om in de zomermaanden de woning te koelen.

Op dit moment is het meest gebruikte alternatief voor aardgas de warmtepomp. Dit kan zowel met de lucht als bron (een lucht-water warmtepomp) of de bodem als bron (een bodem-water warmtepomp).

Beide systemen kunnen een woning goed verwarmen. Er zijn uiteraard wel verschillen tussen de beide systemen. In het gesprek dat u kunt aanvragen met een adviseur van Duurzaam Bouwloket, na de toewijzing van een kavel, wordt uitgebreid stilgestaan bij de voor- en nadelen, zowel technisch als financieel.

Omdat de maandelijkse energierekening tot een minimum beperkt kan worden met een energiezuinige woning, is het mogelijk om extra te lenen voor de financiering van de energiebesparende maatregelen. Neem voor meer informatie contact op met uw hypotheekadviseur.

All-electric: een all-electric house of compleet elektrisch huis is een huis of woning dat volledig wordt bediend met elektriciteit (en zonnepanelen). Hierdoor heeft de woning geen gasaansluiting nodig.  Gas gebruiken we nu nog voor verwarming, warm water en koken. Een all-electric huis kan zelf (of voor een groot gedeelte) in zijn energiebehoefte voorzien. Natuurlijk is het geheel in eigen energiebehoefte voorzien beter dan voor een gedeelte. Dit is afhankelijk van uw duurzaamheidsambitie. Een all-electric huis is een moderne ontwikkeling ontstaan door (lokale) elektriciteit opwekking door bijvoorbeeld zonne-energie en zoeken naar oplossingen voor energie en duurzaamheidsvraagstukken.

EPC: Energie Prestatie Coëfficiënt wil zeggen dat het gebouwgebonden energieverbruik van een woning of een gebouw op jaarbasis, berekend volgens de Energieprestatienorm (NEN 7120), precies op nul uitkomt. Hoe beter je een woning maakt m.b.t. isolatie, ventilatie, installatie hoe minder energie je nodig hebt om de woning comfortabel warm te houden. De hoeveelheid energie die nodig is om de woning te verwarmen/koelen en energie nodig om tapwater te verwarmen wordt gewogen en uitgedrukt in een EPC cijfer.

BENG: Een bijna-energieneutrale woning of een Bijna Energie Neutraal Gebouw (BENG) heeft een EPC van bijna nul. Het beleid is er op gericht dat wettelijke energieprestatie-eisen per 1 januari 2020 zullen gelden, zodat nieuwe gebouwen en nieuwbouwwoningen bijna-energieneutraal zijn. De eisen worden echter niet meer in een EPC waarde uitgedrukt, maar in de zogenoemde BENG-eisen.

NOM: Nul op de Meter- een huis dat evenveel (of meer) energie opwekt dan het nodig heeft voor het huis en het huishouden. Zie ook NOM-keur. Meer informatie hierover is te vinden in de brochure van Nul op de Meter.

Omgevingsdienst IJmond gaat graag met u in gesprek om u goed op weg te helpen, dit kan door contact op te nemen met telefoonnummer 0251-263863 of via email info@odijmond.nl. De adviseurs nemen dan zo spoedig mogelijk contact met u op.